Τηι Υπερμάχω Στρατηγώ

Με αφορμή την αποτυχημένη πολιορκία της Κωνσταντινούπολης τον Αύγουστο του 626 μ.Χ. από τους Αβάρους  και τους συμμάχους τους Πέρσες,  εμπλουτίστηκε η προφανώς προϋπάρχουσα ακολουθία του Ακάθιστου Ύμνου, μια από τις ωραιότερες της εκκλησιαστικής υμνογραφίας με το κοντάκιο της ακολουθίας '' Τη Υπερμάχω Στρατηγώ'' που θεωρείται ως η ποιητική αποκορύφωση του είδους, που δίνει τον πρέποντα δοξολογικό και εγκωμιαστικό τόνο στην ''προστάτιδα της Πόλης'' Παναγία. 
Κι αυτό γιατί, ενώ η πόλη ήταν σε δεινή θέση, πολιορκούμενη - με τον ανίκητο στρατηγό και αυτοκράτορα Ηράκλειο και το στράτευμα να λείπουν σε εκστρατεία κατά των Περσών- την 7η Αυγούστου του 626μ.Χ., οι Άβαροι είχαν προωθηθεί στην Παναγία των Βλαχερνών και ετοιμάζονταν για την τελική επίθεση, στην Πόλη που υπό τον πατριάρχη Σέργειο φιλικά προσκείμενο στον Ηράκλειο, ήταν σε απέλπιδα παλλαϊκή άμυνα. Τη νύχτα όμως της 7ης προς 8η Αυγούστου ανεμοστρόβιλος καταπόντισε τον εχθρικό στόλο και αντεπίθεση των αμυνόμενων τους έτρεψε σε φυγή, γεγονός που εκλήφθη ως θεία παρέμβαση της λιτανεύουσας στα τείχη εικόνας, η οποία απεικόνιζε την Παναγία σε όρθια στάση με τα χέρια υψωμένα σε δέηση. 
Τότε όλος ο λαός ''ορθοστάδης'' έψαλλε κατά την νύχτα στην ''αγρυπνία'' στο ναό της Θεοτόκου στις Βλαχερνές τον ύμνο που ονομάστηκε ''Ακάθιστος''. Ο Ακάθιστος Ύμνος είναι ένα από τα πιο σημαντικά φιλολογικά μνημεία της βυζαντινής υμνογραφίας και μουσικής.

Για να αντιληφθεί κανείς τη σημασία και τη δέουσα απήχησή του στη σημερινή εποχή, πρέπει να δει την εποχή του Ηράκλειου και τα όσα διαδραματίζονται σε στρατιωτικό μα και σε πολιτικό-οικονομικό επίπεδο στην ανατολική Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, τα οποία σαφώς παραπέμπουν σε μια ακόμη προσπάθεια ελληνιστικής αναδιοργάνωσης του κράτους μετά τον Ιουλιανό (που κακώς ονομάζουμε ακόμη Παραβάτη).

Σημειωτέον ότι οι δυο αυτοί αυτοκράτορες είχαν φτάσει νικηφόρα στην πρωτεύουσα των Περσών.

Η χρήση της ελληνικής γλώσσας (την οποία ο Ηράκλειος κατέστησε επίσημη γλώσσα της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας) σε πλήρη καθαρότητα, ταυτόχρονα με την επίκληση : ''Τη Υπερμάχω Στρατηγώ'' που συνειδησιακά παραπέμπει ευθέως στην κλασσική δοξασία για την Αθηνά Παλλάδα, αλλά και στους Ορφικούς Ύμνους ( Διός έκγονε σεμνή μάκαιρα θεά πολεμόκλονε ) γίνονται έτσι, ώστε ο Ακάθιστος Ύμνος να αποτελεί ένα από τα πρώτα και κύρια μπολιάσματα της νέας ''βυζαντινής'' θρησκείας με την αρχαία ελληνική εκείνη, που οδήγησαν το Βυζάντιο (ο όρος καθιερώθηκε 9 αιώνες αργότερα) του ελλαδικού χώρου στο ιδιόμορφο της Ορθοδοξίας.

Έκτοτε η ακολουθία του Ακάθιστου ψάλλεται τις πέντε πρώτες Παρασκευές της  Μεγάλης Τεσσαρακοστής, ειδικά την Παρασκευή της Πέμπτης Εβδομάδος των Νηστειών ψάλλεται ολόκληρη, ως ένδειξη και έκφραση ευγνωμοσύνης και ευχαριστίας στην ''Στρατηγό Προστάτιδα'', από τότε διαχρονικά.

Πανηγυρικά εψάλλη με τη θριαμβευτική είσοδο-επιστροφή του πολυνίκη αυτοκράτορα Ηράκλειου στην Κωνσταντινούπολη. Ο μεγαλόσωμος Ηράκλειος με τα μακριά ξανθά μαλλιά, όρθιος σε ένα εντυπωσιακό άρμα που έσερναν τέσσερις λευκοί ίπποι, με τη στρατιωτική του ακολουθία χαιρετούσε το ζητωκραυγάζον πλήθος που έραινε άνθη, κρατώντας ψηλά με το δεξί του χέρι μια χρυσή λόγχη και με το αριστερό χέρι έναν χρυσό σταυρό, ενώ ο ανακτηθείς από τους οριστικά νικημένους Πέρσες Τίμιος Σταυρός προηγείτο της πομπής. Η εκστρατεία του με έναν εθνικά σχεδόν δομημένο στρατό (με την καθιέρωση των Θεμάτων) και με κοινά θρησκευτικά αισθήματα είχε λάβει τη μορφή της πρώτης ιστορικά Σταυροφορίας…  Μετά απ' αυτή την εποχή, το Ισλάμ σταδιακά αντικατέστησε τον περσικό κίνδυνο για τη Δύση, ομογενοποιώντας θρησκευτικά τη Μέση Ανατολή και ενισχυμένο από Άραβες και Τουρκμάνους της τουρανομογγολικής στέππας που εξαπλώνονταν δυτικότερα της Κασπίας. 

Ο πατριάρχης Σέργειος ή ο Ρωμανός ο Μελωδός είναι οι πιθανότεροι συντάκτες της υμνωδίας : ''Το προσταχθέν μυστικώς … Ον και βλέπων… εξίσταμαι κραυγάζειν Σοι :  Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε!

Τηι Υπερμάχω Στρατηγώ τα νικητήρια

Ως λυτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια

Αναγράφω Σοι η Πόλις Σου Θεοτόκε

Αλλ’ ως έχουσα το Κράτος απροσμάχητον

Εκ παντίων με κινδύνων ελευθέρωσον

Ινα κράζω Σοι

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε
................................

Χαίρε δι ης η χαρά εκλάμψει 

Χαίρε δι ης η αρά εκλείψει

Χαίρε Νύμφη Ανύμφευτε ''

Πέρα από τις όποιες θρησκευτικές απόψεις έχει ο καθένας, ο Ακάθιστος Ύμνος συνολικά ως ακολουθία είναι ένα επικό θρησκευτικό δρώμενο του ''βυζαντινού ελληνισμού'' και ως τέτοιο οξύμωρο ως προς την στωϊκότητα της χριστιανικής δοξασίας. Ένα ελληνογενές επικό δρώμενο που σε αντιδιαστολή με τη διαχρονική σημασία του, δεν συνεγείρει ''ορθοστάδην'' τα πλήθη του νεοελληνισμού σήμερα, δείχνοντας πως οι σημερινοί Έλληνες μάλλον δεν καταλαβαίνουν την στρατηγική ανάγκη του να διατηρούν ''το κράτος απροσμάχητον'' παρότι οι ''Άβαροι'' και οι ''Πέρσες'' είναι και πάλι προ των Πυλών… Έτσι πέρα από το θρησκευτικό, το καθαρό πολιτισμικό μας έλλειμμα χωρίς προκαταλήψεις και παρωπίδες είναι τραγικότατη διαπίστωση, τόσο ώστε να είμαστε άξιοι της παρακμής μας. Και γι αυτή την παρακμή υπεύθυνοι είναι οι πνευματικοί (θρησκευτικοί και ακαδημαϊκοί) ταγοί του διαχρονικού ελληνισμού, χωρίς καμιά διάθεση διορθωτικής παρέμβασης μέχρι σήμερα...