Οικιστικά λείψανα και ευρήματα

Οικιστικά  η  κώμη  Αίγυς, εκτεινόταν  από  τα  Γιαννέικα  μέχρι  το  Καμποχώρι  και  από  το 'Τσουρούμι'  μέχρι  τα   'Ξεροκάμια'.

Η  εγκατάλειψη  και  οι  γεωλογικές  μεταβολές  έχουν  καλύψει  τον  αρχαίο  οικισμό, επιφανειακά  ίχνη  όμως ( δεν  έχει  γίνει  ανασκαφή ) είναι  διάσπαρτα από  τα  Γιαννέικα, τη  Σκουρκόραχη, την  Τσάμενα, το  Κεραμιδάκι,  έως  και  τα  Ακοβίτικα (μελέτη  Γ. Πίκουλα  και  Π. Βελισσαρίου, της  Εφορίας  Αρχαιοτήτων  Σπάρτης  που  παρουσιάστηκε  στο  Α΄ Συνέδριο  Λακωνικών  Μελετών, στους  Μολάους  το  1982, μετά  από  επιτόπια  έρευνα   που  πραγματοποίησαν  το  1980 ).

Ανατολικά  του  ποταμού  Καρνίωνα  στη  θέση  Σκουρκόραχη  βρίσκεται  η  ''ακρόπολη'' της  Αίγυος.

Γήλοφος  σε  σχήμα  οβάλ  που  εποπτεύει  την  κοιλάδα, με  κλιμακωτή  διάταξη  και  στο  ψηλότερο  σημείο  του  οποίου  ανατολικά, τοποθετείται  ο  χώρος  του  ιερού  του  Απόλλωνος  Κερεάτα.

Να  σημειώσουμε  εδώ ,ότι  το  ιερό  του  Απόλλωνος  του  Κερεάτα  αναζητείται  αρχικά  από  τον  κο  Πίκουλα  και  στους  λόφους  μεταξύ  Καμποχωρίου  και  Τουρκολέκα  που  δεσπόζουν  στην  κοιλάδα  του  Καρνίωνα, με  δεδομένα  την  περίοπτη  θέση  που  όφειλε  να  έχει  καθώς  και  την  οπτική  επαφή  με  την  διαδρομή  από  Μεγαλόπολη  προς  Παραδείσια,  που  ακολούθησε  ο  περιηγητής  Παυσανίας  όταν  αναφέρθηκε  σ’αυτό.

Κατά  γενική  παραδοχή  όμως, ο  Παυσανίας  δεν ''είδε'' το  ιερό, αλλά  αναφέρθηκε  σ’αυτό  με  βάση  τις  πληροφορίες  των  Μεγαλοπολιτών  και  των  γραπτών  της  Μεγάλης  Πόλης.

Το  προηγούμενο  σημείο  όμως  ( Σκουρκόραχη ),αναφέρει  πρώτη  φορά  ο  Peytier  στο  χάρτη  που  εξέδωσε  η  Γαλλική  αποστολή  το  1831, με  ιδιαίτερη  σημείωση.

Οι  Leake  και  Loring  αργότερα  πιστοποιούν  την  ταύτιση  της  Αίγυος  με  την  Καμάρα.

Να  σημειώσουμε  εδώ  ότι  ο  Leake  στο  έργο  του  ''Πελοποννησιακά'' ( μια  σπάνια  και αξιόλογη  έκδοση που  βρίσκεται  στη  βιβλιοθήκη  του  Άμστερνταμ ) έχει  κάνει  ιδιαίτερες  σημειώσεις  και  σκιτσογραφήματα  των  ερειπίων  που  συναντούσε  αφού  περιόδευε  ο  ίδιος  την  περιοχή  και  μάλιστα  ακολουθώντας  την  παλιά  οδό  από  Μεσσηνία,  μέσω  της  διάβασης  του  Τουρκολέκα  στην  κοιλάδα  της  Καμάρας  και  από  κει  μέσω  Ταϋγέτου  στη  Σπάρτη. 

Σε  όλη  την  έκταση  από  τη  Σκουρκόραχη  έως  το  Κεραμιδάκι  έχουν  συλλεγεί  όστρακα

( κομμάτια  από  αγγεία, αβαφή  ή  μελαμβαφή, κομμάτια  πινακίων, λαβές  αμφορέων, κ.λ.π.).

Στο  Κεραμιδάκι  είναι  εμφανή  λείψανα  από  το  νεκροταφείο  του  οικισμού, που  αποτελούνταν  από  κεραμοσκεπείς  τάφους της  εποχής.

( Πολλοί  απ’αυτούς  έχουν  καταστραφεί  με  την  άροση  των  αγροκτημάτων ). 

Η  κεραμική  αυτή  ανάγεται  στον  4ο π.Χ. αιώνα.

Αρχιτεκτονικά  λείψανα  είναι  μόνο  δυο  σπόνδυλοι  αράβδωτων  κιόνων ( στις  κατοικίες  Χ. Γεωργιόπουλου  και  Κ. Ζαχαρόπουλου - Γιαννέϊκα ).

Την  παρουσία  του  στην  περιοχή  κάνει  και  το  υδρευτικό  δίκτυο  με  λίγα  τεμάχια  πήλινου  σωλήνα  με  διάμετρο  9 εκατ. ( αμπέλι Γ. Τζαβάρα).

Σημαντικό  επίσης  εύρημα  είναι  ένα  αιγοειδές  ειδώλιο  κορινθιακής  τέχνης  στις  ΒΔ  απολήξεις  του  Ταϋγέτου.

Κατά  την  ανασκαφή  που  έκαναν  Καμαραίοι  το  1945 για  να  κάνουν  το  ''Σωτηρέικο'' καλύβι  και  το  νεραύλακο,  βρήκαν  θεμέλια  παλαιοχριστιανικού  ναού  που  εκτείνονταν  από  τα  ανατολικά  προς  τα  δυτικά  περνώντας  τον  σημερινό  δρόμο  και  το  νεραύλακο  και  στις  δυό  πλευρές  του βόρεια  και  νότια , δεύτερη  σειρά  θεμελίων ( τοίχος ή  περίστυλος ; ).

Οι  παλαιοχριστιανικοί  ναοί  κτίζονταν  κατά  κανόνα  πάνω  σε  αρχαίους  ναούς.

Επίσης  ανατολικά  στο  θεμέλιο  βρέθηκε  τάφος  με  πλάκες και  ανθρώπινος  σκελετός  που  στην  επαφή  του  με  το  φως  διαλύθηκε.